تغییرپذیری زمانی – مکانی بارش‌های حدی در ایران

Authors

  • جعفر معصوم‌پور سماکوش
  • همت‌الله رورده
  • یدالله یوسفی
Abstract:

بارش از جمله عناصر اقلیمی است که در بُعد زمان و مکان دارای تغییرات بسیاری است. در این بین مطالعه بارش‌های حدی به سبب اثرات مخرب و زیانبار آن، دارای اهمیت بسزائی است. هدف اصلی مقاله، بررسی تغییرات درون سالانۀ مقادیر حدی بارش در ایران با استفاده از تکنیک تحلیل هارمونیک است. برای رسیدن به نتیجۀ مطلوب، داده‌های بارش از آمار 40 ایستگاه سینوپتیک کشور با دورۀ آماری 2010-1966 (45 ساله) استخراج گردید. تحلیل هارمونیک به واسطۀ عمل در فضای طیفی، دارای قابلیت زیادی در بررسی تغییرپذیری بارش است. تحلیل هارمونیک نشان داد که در بیشتر مناطق کشور، عمدتاً تغییرات مقادیر حدی بارش دارای الگوی سالانه بوده و PVR(1) بیشترین سهم را در توضیح و تبیین واریانس داده‌ها بر عهده دارد. بیشترین میزان PVR(1) در بخش‌های مرکزی و جنوب غربی (به میزان بیش از 80% به طور مثال در ایستگاههای دزفول و کاشان) مشاهده شد. در سواحل جنوبی دریای خزر و سواحل جنوبی ایران، هارمونیک اول از میزان قابل توجهی (بیش از 70%) برخوردار بوده است. به طورکلی دو هارمونیک اول، واریانس داده‌ها را به میزان زیادی در بیشتر نواحی ایران توضیح داده و نیاز به هارمونیک‌های بیشتر وجود ندارد. به عبارتی دیگر، تغییرپذیری سالانه و شش ماهه، مهمترین تغییرات در بارش‌های‌ حدی ایران می‌باشند. بدین ترتیب نقش پدیده‌های بزرگ مقیاس جوی در ایجاد بارش‌های حدی بیشتر از سایر عوامل است. در بخش-هایی از شمال غرب و جنوب شرق هارمونیک دوم نقش بیشتری در توضیح واریانس دارد. میزان متفاوت T1 بارشهای حدی ایران نیز حکایت از تفاوت‌های زمانی و مکانی بسیار بالای رخداد‌های حدی بارش در این منطقه دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تغییرپذیری زمانی – مکانی بارش های حدی در ایران

بارش از جمله عناصر اقلیمی است که در بُعد زمان و مکان دارای تغییرات بسیاری است. در این بین مطالعه بارش های حدی به سبب اثرات مخرب و زیانبار آن، دارای اهمیت بسزائی است. هدف اصلی مقاله، بررسی تغییرات درون سالانۀ مقادیر حدی بارش در ایران با استفاده از تکنیک تحلیل هارمونیک است. برای رسیدن به نتیجۀ مطلوب، داده های بارش از آمار 40 ایستگاه سینوپتیک کشور با دورۀ آماری 2010-1966 (45 ساله) استخراج گردید. تح...

full text

واکاوی زمانی – مکانی بارش‌های حدی مناطق غربی ایران

هدف این مطالعه شناسایی روند و شیب روند بارش‌های حدی مناطق غربی ایران است، که برای رسیدن به این هدف از داده‌های بارش 69 ایستگاه سینوپتیک و اقلیم‌شناسی در طول دوره آماری (2010-1961) استفاده قرار گرفت و آستانه سالانه بارش حدی غرب کشور به روش توزیع تعمیم یافته حدی برای مناطق غربی ایران 22 میلی متر برآورد گردید. روند بارش‌های حدی برای هر ماه در طول دوره آماری مورد پژوهش با استفاده روش من کندال شناسا...

full text

تغییرپذیری زمانی- مکانی و روند تبخیروتعرق گیاه مرجع در ایران

با توجه به ضرورت برآورد تبخیر و تعرق در مدیریت منابع آب، برنامه ریزی آبیاری و تامین نیاز آبی گیاهان، محاسبه و تغییرات زمانی و مکانی آن بسیار مهم و حیاتی می باشد. در این پژوهش به منظور محاسبه مقدار تبخیر و تعرق پتانسیل از روش پنمن مانتیث فائو که از دقت بالاتری نسبت به سایر مدل ها برخوردار است استفاده شده است. جهت محاسبه مقادیر روزانه تبخیر و تعرق، از آمار هواشناسی 50 ایستگاه سینوپتیکی طی یک دوره...

full text

واکاوی زمانی – مکانی بارش های حدی مناطق غربی ایران

هدف این مطالعه شناسایی روند و شیب روند بارش های حدی مناطق غربی ایران است، که برای رسیدن به این هدف از داده های بارش 69 ایستگاه سینوپتیک و اقلیم شناسی در طول دوره آماری (2010-1961) استفاده قرار گرفت و آستانه سالانه بارش حدی غرب کشور به روش توزیع تعمیم یافته حدی برای مناطق غربی ایران 22 میلی متر برآورد گردید. روند بارش های حدی برای هر ماه در طول دوره آماری مورد پژوهش با استفاده روش من کندال شناسا...

full text

الگوهای تغییرپذیری زمانی و مکانی خطر عامل فرسایندگی باران در شمال شرق ایران

عامل فرسایندگی باران برای توصیف توانایی باران در فرسودن خاک می‌باشد که اطلاع از تغییرات زمانی و مکانی آن منجر به برنامه‌ریزی، سیاست‌گزاری و اتخاذ تصمیمات صحیح کنترل و مهار فرسایش خاک می‌گردد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات زمانی و مکانی خطر عامل فرسایندگی باران در شمال شرق ایران برنامه‌ریزی شده است. بدین منظور، مقدار عامل فرسایندگی باران 41 ایستگاه باران‌سنجی با طول دوره آماری مشت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 2

pages  25- 36

publication date 2014-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023